Εάν σκεφτούμε ότι η προστασία των προσωπικών δεδομένων δεν είναι και τόσο σημαντική, στην πραγματικότητα εκθέτουμε τον εαυτό μας σε μια σειρά από κινδύνους. Όταν κάποιος μας καλεί στο προσωπικό μας τηλέφωνο χωρίς να έχουμε δώσει τον αριθμό, όταν κάποιος γνωρίζει την κατάσταση της ψυχικής μας υγείας και μεταδίδει πληροφορίες ελεύθερα σε οποιονδήποτε, επηρεάζει τα όρια που μπορεί να θέλουμε να βάλουμε σε ό,τι άφορα εμάς και μόνο εμάς.  Σε μια εποχή που η πληροφορία μοιάζει να είναι ανοιχτή σε όλους και να ταξιδεύει με πολύ μεγάλη ταχύτητα, η ανάγκη να διαφυλάξει ο καθένας τις δικές του προσωπικές πληροφορίες είναι πιο σημαντική από ποτέ. 


Η προστασία των προσωπικών δεδομένων όλων και ειδικά του ψυχικά πάσχοντα αποτελεί ρητή νομική επιταγή, προασπίζεται από θεσμοθετημένα όργανα, και είναι βασική υποχρέωση όλων των επαγγελματιών ψυχικής υγείας. Αρκεί να σκεφτούμε ότι το ιατρικό απόρρητο έχει αναφορά στον κώδικα του Ιπποκράτη και καθιερώνεται ρητά στο κώδικα ιατρικής δεοντολογίας. Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα είναι υπεύθυνη για την προάσπιση των προσωπικών δεδομένων που αφορούν στην υγεία και είναι διαθέσιμη σε όλους. 


Το σύστημα Ψυχικής Υγείας έτσι όπως έχει δομηθεί και λειτούργει τα τελευταία χρόνια, πλέον επιτρέπει στον θεραπευόμενο ή νοσηλευόμενο να ζητήσει και να έχει ο ίδιος πρόσβαση, μέσα από μια συγκεκριμένη διαδικασία, στον ιατρικό του φάκελο. Ο καθένας μας επομένως έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να προφυλάσσει τον εαυτό του από την αποκάλυψη πληροφοριών που τον αφορούν χωρίς τη συγκατάθεση του. Ακόμη, όμως, και αν δηλώσουμε ότι συμφωνούμε να χρησιμοποιηθούν οι προσωπικές μας πληροφορίες (διάγνωση, αγωγή που έχουμε λάβει κτλ.) έχουμε πάντα το δικαίωμα να ανακαλέσουμε τη συμφωνία αυτή, να αλλάξουμε δηλαδή γνώμη και αυτό οφείλει να είναι σεβαστό. 


Σε χώρους νοσηλείας χρειάζεται να έχουμε πάντα στο νου μας ότι οι ίδιοι μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε όλες ανεξαιρέτως τις πληροφορίες που μας αφορούν, μέσω μιας αίτησης που καταθέτουμε στην αρμόδια κάθε φορά υπηρεσία (γραμματεία ψυχιατρικού νοσοκομείου, κοινωνικές υπηρεσίες κ.α.). Εξαιτίας της στερεοτυπικής αντίληψης ότι ο ψυχικά πάσχων δεν είναι σε θέση να έχει τη δική του βούληση ή «δεν λειτουργεί λογικά» είναι πιθανό να αντιμετωπίσει κάποιος αντιστάσεις (κι έχει συμβεί στο παρελθόν) ως προς την πρόσβαση του στο φάκελο του. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε σε βάθος ότι αυτό αποτελεί απλώς μια αντίδραση που δεν στηρίζεται σε καμία νομική βάση.


Εάν κάποιος μας απαγορεύσει άμεσα ή έμμεσα να έχουμε πρόσβαση στο προσωπικό μας φάκελο ή αρνείται να μας παραδώσει πληροφορίες που μας αφορούν μπορούμε να:
-να επικοινωνήσουμε άμεσα με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων,
-να συμβουλευτούμε νομικό/δικηγόρο,
-να επικοινωνήσουμε με το Παρατηρητήριο για τα Δικαιώματα στο Χώρο της Ψυχικής Υγείας,
-να επικοινωνήσετε με τον Συνήγορο του Πολίτη, τον Συνήγορο του Ψυχικά Πάσχοντα,
-να επικοινωνήσετε άμεσα μαζί μας.

Το πρόβλημα που μπορεί να παρουσιαστεί σε αυτές τις περιπτώσεις έχει να κάνει με την πρακτική δυνατότητα επικοινωνίας του νοσηλευόμενου με άτομα εκτός νοσηλευτικού ιδρύματος, αλλά όχι με το δικαίωμα που έχει για την εγγύηση διαφύλαξης των προσωπικών δεδομένων και της δικής του πρόσβαση σε αυτά. 


Τη διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων πρέπει να την εγγυώνται και οι επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας που λειτουργούν εκτός των νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Μια γνωμάτευση, για παράδειγμα, που σας αφορά δεν μπορεί να μείνει μυστική από εσάς.  Σε κάθε περίπτωση, εσείς ο ίδιος μπορείτε να ορίσετε ποιος μπορεί να λαμβάνει στη θέση σας όλες τις πληροφορίες που σας αφορούν και αυτό πρέπει να γίνεται σεβαστό. Σε αυτή τη λογική κινήθηκε και η δημιουργία της ψυχιατρικής διαθήκης.

Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες επιτρέπεται η άρση του απορρήτου κατ' εξαίρεση:
-όταν συντρέχει κίνδυνος για τη ζωή σας ή τη ζωή τρίτων γύρω σας,
-όταν βρίσκεστε σε επείγουσα κατάσταση (χωρίς αισθήσεις, σοβαρός τραυματισμός κ.α.),
-όταν δεν είστε σε θέση να επικοινωνήστε με το περιβάλλον,
-με εισαγγελική εντολή (παρέμβαση εισαγγελέα)
Και σε όλες τις περιπτώσεις, χρειάζεται η απόφαση από τον αρμόδιο (εισαγγελέα, γιατρό κτλ.). 


Αν αντιμετωπίζετε κάποιο ζήτημα και χρειάζεστε παραπάνω πληροφόρηση παρακαλώ επικοινωνήσετε με μας.